Bà Obama là người phụ nữ "vượng phu ích tử"...

Hiệu Minh

SOHA - Nếu các cháu hỏi tại sao, tôi sẽ nói, bà Obama là người phụ nữ "vượng phu ích tử" chưa kể vượng toàn cầu.

Hơn năm trước cháu út nhà tôi học lớp 7, về nhà hay bàn về ông Trump có vẻ thích thú. Hỏi sao, cháu bảo ở lớp có "tranh luận" về bầu cử.

Rồi cháu hỏi "Con có được bầu không?" Tôi bảo, con chưa đến tuổi, mấy năm nữa thành công dân Mỹ, con sẽ được bầu. Nhưng con bầu ai mới được. À, con không thích Trump.

Dù cháu không thích thì ông Trump vẫn thành Tổng thống. Việc chuyển giao quyền lực bắt đầu và báo chí hỏi bà Michelle Obama có kế hoạch gì đặc biệt.

Vào ngày 20-1, gia đình bà phải trao chìa khóa cho người chủ mới, người từng không tiếc lời chê bai về nhiều chủ Nhà Trắng trước đó. Trump gọi Obama là tổng thống tồi tệ nhất nước Mỹ.

Tám năm trước cũng vào ngày 20-1-2009, vào Nhà Trắng, bà Michelle Obama được hỏi, sẽ làm đệ nhất phu nhân như thế nào.

Bà nói vui sẽ làm "Mom in chief - người mẹ chỉ huy" bởi có hai con gái nhỏ cùng lứa tuổi với hai đứa con của tôi, ngoài ông chồng làm Tổng thống.

Bà không tự so sánh mình với bất kỳ phu nhân nào trước (phu nhân của Trump lúc tranh cử đã kể, bà ấy được nhiều người khen giống Jacky Kennedy).

Khi ông Obama ra tranh cử, báo giới hỏi về an ninh cho chồng, bà bảo, là người da đen, anh ấy có thể bị bắn bất kỳ lúc nào, có khi ở trạm xăng.

Sống trong Nhà Trắng luôn phải đối mặt với những thách thức từ báo chí, đảng Cộng hòa. Không ít người vẫn mang nặng đầu óc về mầu da, bà từng bị gọi là khỉ đột đen, đối với Mom in chief không hề đơn giản.

Bà bắt đầu bằng những chuyện đơn giản như đi shopping, trồng rau trong vườn của Nhà Trắng, dạy con học, như bao người phụ nữ khác.

Xuất hiện trên tivi bà khuấy động mạng xã hội qua ngôn ngữ đời thường như cách đi mua bán, đùa vui nhẹ nhàng và từng bước lôi cuốn công chúng.

Trồng rau như một việc nhỏ bà biến thành dự án "Let’s move - chúng ta hãy vận động" nhằm chống xu hướng béo phì trong trẻ em, nhất là trẻ da mầu.

Thông qua các hoạt động, ăn uống điều độ, vệ sinh, nuôi dưỡng một cách khoa học, thông tin cho cha mẹ đầy đủ về cách nuôi dạy trẻ nhỏ, thức ăn lành mạnh (healthy food) cho trường học, dự án mở đầu đã được đón nhận hồ hởi.­

Thấy tự tin, bà thêm vài sáng kiến khác như "Join forces - Tham gia giúp quân đội", "Reach Higher - Hãy học cao nữa", và "Let Girls Learn - Hãy để các em gái được học tập".

Năm 2011, bà Obama cùng với phu nhân Phó Tổng thống Jill Biden đưa sáng kiến "Join Forces" kêu gọi dân chúng giúp người trong quân ngũ, cựu chiến binh, gia đình thông qua tìm việc làm, giáo dục và động viên họ đúng lúc.

Dự án đã giúp 1,2 triệu cựu binh và vợ hoặc chồng của người tham gia quân đội. Hơn 90 ngàn bà vợ được tuyển vào làm việc tại 300 công ty. Hơn 50 ngàn người phục vụ trong quân ngũ có cơ hội học hành.

Năm 2014, bà tiếp tục khởi động sáng kiến "Reach Higher" cùng với các hiệu trưởng trường trung cấp học nghề (College), quỹ học bổng, các lãnh đạo địa phương, hàng trăm trường, các tổ chức, cố vấn giáo dục báo về là học đã giúp sinh viên trung cấp tiếp cận nguồn tiền tới 5 tỷ đô la, hơn một triệu sinh viên mới vào học và 10 triệu khác đang tiếp tục học tới khi tốt nghiệp.

Là người phụ nữ lo việc nhà, đảm việc nước, bà hiểu sự quan trọng của giáo dục đối với các em nữ ngay từ bé.

Đầu tư cho bé gái đi học sẽ tác động lớn hơn rất nhiều cho xã hội, bởi họ sẽ làm mẹ của những đứa con. Nếu mẹ không có học dẫn đến con thất học, nuôi dưỡng không khoa học, xã hội thêm gánh nặng.

Sáng kiến "Let Girls Learn" năm 2015 cùng với bộ Ngoại giao và một số tổ chức quốc tế nhằm thúc đẩy xã hội ưu tiên cho các bé gái tới trường, hưởng thụ nền giáo dục tốt để sau này các em có thể đóng góp tối đa.

  

Tại Hoa Kỳ, bà kêu gọi các em nữ hãy trở thành công dân toàn cầu, đăng ký 62 triệu tài khoản vào mạng xã hội để cùng lên tiếng. Sự kiện này được ghi nhận tới 2 tỷ ấn tượng, được bàn nhiều đứng số 1 tại Mỹ và thứ 3 trên thế giới.

Đi nhiều nước trên thế giới như Liberia, Morocco, Tây Ban Nha, Cuba, Campuchia, Nhật và Pakistan để gặp gỡ các em gái, bà lắng nghe các câu chuyện, lên tiếng về rào cản không cho các bé gái tới trường.

Tháng 10-2016, Ngân hàng Thế giới và IMF tuyên bố dành 2,5 tỷ đô la cho mục đích giáo dục các bé gái trong 5 năm tới. USAID chi 70 triệu đô la hy vọng có khoảng 200 ngàn bé gái được hưởng từ sáng kiến của bà.

Đáng tiếc, trong chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống Obama, bà không đi theo do bận việc.

Thứ Sáu vừa rồi, CNN chiếu hình ảnh bà Michelle Obama ngấn lệ chia tay đồng nghiệp trong Nhà Trắng khi phát biểu lần cuối trong cương vị phu nhân tổng thống.

Bà khẳng định với giới trẻ, đặc biệt nguồn gốc di dân, rằng họ làm nên nước Mỹ, ám chỉ những phát biểu tranh cãi của Trump liên quan đến người nhập cư.

"Hãy hiểu rằng quốc gia này thuộc về các bạn, tất cả các bạn, từ mọi thành phần lý lịch và mọi tầng lớp xã hội," bà nói.

Xúc động đôi lúc nghẹn lời, nhắc lại những gì bà đã trải qua và niềm hy vọng của cha mẹ của bà, những người đã mong muốn các con vào đại học.

Tốt nghiệp luật tại đại học Harvard như chồng, gặp nhau và tình yêu nảy nở, bà hiểu thế nào là sức mạnh của tuổi trẻ.

Bà nhấn mạnh, để có được tự do và bảo vệ tự do của mình, giới trẻ phải học hành để trở thành công dân tích cực đóng góp chung.

Còn trẻ thì không nên mất hy vọng cho dù gặp khó khăn tưởng chừng không thể vượt qua, bà nhắn nhủ.

Sau 8 năm, những gì bà Obama để lại sau lưng không hề nhỏ. Uy tín của Tổng thống lên cao cũng một phần do những gì mà người phụ nữ lặng lẽ phía sau gây dựng.

Đánh giá của công chúng về bà còn cao hơn cả Tổng thống. Là một phụ nữ da mầu, làm đệ nhất phu nhân, thách thức của bà cao gấp bội.

Đảng Dân chủ vừa thua toàn tập trong cuộc bầu cử vừa qua. Đảng Cộng hòa đang kiểm soát Hạ viện, Thượng viện và Nhà Trắng.

Sự thâu tóm ấy vừa là thuận lợi nhưng cũng là thách thức cho Trump và đảng của ông. Mọi quyết sách sẽ dễ thông qua. Thành công thì không sao, nhưng thất bại thì chắc chắn cử tri Mỹ sẽ không để họ ôm ghế quá một nhiệm kỳ.

Đảng Dân chủ đang tìm ứng viên Tổng thống cho năm 2020. Những người gần gũi với Michelle Obama, kể cả một số nhân vật có uy tín khuyên bà ra tranh cử.

Tuy nhiên, đó là câu chuyện khó tưởng vì bà không nghĩ đến. Nhưng ai mà biết được, 4 năm có nhiều thay đổi...